Święta Bożego Narodzenia to najbardziej magiczny czas w roku. W głośnikach rozbrzmiewają świąteczne piosenki, w domach pachną wystrojone choinki, a na stołach palą się aromatyczne świece i królują, przepięknie udekorowane pierniczki. W tym okresie w całej Polsce dzieją się niezwykłe rzeczy. Dzisiaj postaramy się przybliżyć zwłaszcza te, które wiążą się ze znanymi i lubianymi tradycjami świątecznymi.
Strojenie choinki
Pięknie oświetlone i ozdobione drzewko świąteczne nie zawsze było obecne w polskich domach. Wcześniej w okolicy obecnych Świąt Bożego Narodzenia a dawnych pogańskich Świąt Godowych stawiano w nich symbol drzewa życia — stóg zboża lub jemiołę.
Tradycja strojenia choinki przywędrowała do nas z Niemiec, gdzie była znana już od XVI wieku. Na ziemiach polskich pojawiła się jednak niemal 200 lat później, na przełomie XVIII i XIX wieku. Początkowo jako ozdoby świąteczne wykorzystywano wszystko, co naturalne, między innymi jabłka, orzechy, świeczki oraz małe dekoracje wykonane ze słomy.
Ozdoby pojawiające się na choince również mają swoją symbolikę. Łańcuch jest odpowiednikiem silnych więzi rodzinnych, światło z lampek odstrasza złe moce, jabłka to zdrowie a orzechy siła i wytrzymałość. Ponadto zieleń iglastych gałęzi oznacza nadzieję oraz odrodzenie.
Zostawianie pustego miejsca przy stole
Pierwotnie stawianie dodatkowego nakrycia przy stole wigilijnym wiązało się z wcześniejszymi obchodami Dnia Zmarłych. Rodzina, chcąc umożliwić duszy bliskiej osoby, dołączenie do wieczerzy świątecznej, przygotowywała dla niej nakrycie. Obecnie dodatkowy talerz czeka na głodnego wędrowca, który przecież może w każdej chwili zapukać do naszych drzwi.
12 potraw
Jedna z najbardziej znanych tradycji świątecznych mówi o tym, że na stole powinno stanąć 12 potraw. Liczba ta nawiązuje do 12 biblijnych apostołów oraz do 12 miesięcy w roku. W dawnej, biedniejszej Polsce stawiano na stole taką ilość potraw, żeby zapewnić sobie dostatek na cały nadchodzący rok i uniknąć okresów głodu.
Dzisiaj, zależnie od regionu polski, na świątecznym stole pojawiają się takie dania jak pierogi z kapustą i grzybami, barszcz z uszkami lub zupa grzybowa, kapusta z grochem lub kapusta z grzybami oraz ryby w różnych postaciach, najczęściej opiekany karp, śledź w śmietanie lub ryba po grecku. Do picia przygotowuje się aromatyczny kompot z suszu. W ramach deseru podaje się natomiast makówki, moczkę lub kutię.
Tradycje świąteczne obecnie
W dzisiejszych czasach część tradycji świątecznych i wierzeń uległa zapomnieniu. Dotyczy to zwłaszcza tych najstarszych. Inne z kolei są traktowane z przymrużeniem oka. Niektóre natomiast ciągle mają ważne miejsce w naszych sercach. Te najpiękniejsze, na pewno warto pielęgnować. W końcu to tylko raz w roku i fajnie, jeśli jest wyjątkowo.
Zobacz także:
Czy zwierzęta mówią w Wigilię?
