Toruński Kościół św. Jakuba jest wspaniałą, gotycką budowlą. Ze względu na swój wygląd i wyjątkową konstrukcję, uważany jest za najpiękniejszy budynek sakralny w Toruniu. Co roku odwiedzają go całe rzesze wiernych oraz turystów zainteresowanych architekturą sakralną.
Lokalizacja
Kościół św. Jakuba mieści w południowo-wschodnim narożniku Rynku Nowomiejskiego w Toruniu i jest jego najcenniejszym zabytkiem. Majestatyczna budowla dumnie góruje nad tą częścią toruńskiej starówki i sprawia wrażenie, jakby pełniła straż nad jej bezpieczeństwem.
Historia
Budowa kościoła ufundowanego przez Zakon Krzyżacki rozpoczęła się na samym początku XIV wieku. Miał on pełnić rolę fary Nowego Miasta. Do wzniesienia kościoła wykorzystano charakterystyczną czerwoną cegłę. Nadano mu rzadko spotykaną formę bazyliki dwukondygnacyjnej z systemem nawowym dopełnionym unikalnym systemem zewnętrznych łuków odporowych.
Jako pierwsze powstało prezbiterium wraz z zakrystią, a następnie zbudowano trójnawowy korpus i wieżę zachodnią. Od 1359 roku do połowy XV wieku do boków korpusów dobudowywano dwa ciągi bocznych kaplic. Podwyższono także dach nad bocznymi nawami. W międzyczasie kościół nawiedziły dwa pożary. Ten z 1391 roku poważnie go uszkodził. W 1455 roku spłonął natomiast dach oraz hełm wieży, uszkodzone zostały także dzwony. Odbudowana wieża ma aż 4 kondygnacje i jest nieco szersza w górnych partiach. Zasłonięta została podwójnym siodłowym dachem krytym czerwoną dachówką.
Od samego początku, z niewielką przerwą, kościół pełnił funkcję świątyni parafialnej. 25 lipca 2021 zyskał miano sanktuarium.
Wnętrza
Wewnątrz Kościoła św. Jakuba znajduje się wiele zabytków. Do najcenniejszych dzieł sztuki należy między innymi wysokiej klasy artystycznej mistyczny krucyfiks z XIV wieku, który ówcześnie znajdował się w nieistniejącym już kościele dominikanów pod wezwaniem świętego Mikołaja. Na planie bogato zdobionego, ponad 6-metrowego drzewa życia widzimy 2,5-metrową figurę ukrzyżowanego Chrystusa, którego otacza 12 apostołów. Z tego samego kościoła pochodzi obraz z XV wieku przedstawiający 22 sceny z życia Chrystusa. Nie sposób go nie zauważyć, ponieważ jego wymiary to aż 274 na 221 cm.
We wnętrzach kościoła znajdują się także liczne mniejsze malowidła. Najstarsze pochodzą z okolic 1350 roku. Już przy samym wejściu do świątyni, po prawej stronie, widnieje Chrystus jako Sędzia. Po lewej stronie możemy zobaczyć między innymi Koronację Najświętszej Maryi Panny. Na szczególną uwagę zasługuje również figura Marii z Dzieciątkiem z końca XIV wieku znajdująca się w nawie głównej. Wzrok przyciąga również bogato zdobiona ambona z 1770 roku umieszczona przy pierwszym filarze północnej nawy. Ogromne wrażenie robi barokowy ołtarz główny. Warto także zwrócić uwagę na, jedne z najstarszych w Polsce, renesansowe organy.
Zwiedzanie
Od maja do końca sierpnia kościół można zwiedzać bez większych ograniczeń, ale z zachowaniem należytego szacunku. Za wstęp nie jest pobierana żadna opłata. Każdy chętny może wrzucić do skarbony kościelnej dobrowolny datek, który zostanie wykorzystany na utrzymanie i renowację budynku. Po okresie letnim możliwe jest jedynie wejście do kruchty, która jest oddzielona od reszty wnętrza metalową kratą. Nabożeństwa i msze odprawiane są cały rok zgodnie z harmonogramem dostępnym na stronie parafii.
Zobacz także:
Rynek Starego Miasta w Toruniu
